کد مطلب:38984 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:15

گنجینه پرسمان » اهل بيت

چرا در قرآن در رابطه با حضرت عليآيه نازل نشده است؟ اگر نازل شده نام سوره و آية آن را ذكر كنيد؟

هر چند در قرآن آياتي وجود دارد كه به گفتة شيعه و اهلسنت، جز بر عليو برخي ديگر از امامان: بر هيچكس ديگري قابل انطباق نيست; همچون آية ولايت (مائده، 55)، آية مباهله (آلعمران، 61) و... ولي به جهت مصالحي نام آنان به صراحت در قرآن نيامده است. يكي از دليلهاي نيامدن نام امامان: در قرآن اين است كه قرآن تنها كليات مسائل را بيان كرده و تبيين جزئيات آن، به پيامبر9 واگذار شده است. شخصي به نام ابيبصير گويد: از امامصادقپرسيدم: مردم ميگويند چرا از حضرت عليو اهلبيت او نامي در قرآن كريم نيامده است؟ امامفرمودند: به كساني كه چنين اعتراضي ميكنند، بگوييد همان گونه كه نماز در قرآن آمده، ولي سه يا چهار ]ركعت[ بودن آن مشخص نشده و پيامبر9 آن را براي مردم تفسير كرد; همچنين زكات ]در قرآن[ نازل شده، ولي مقدار آن مشخص نشده و رسولخدا9 آن را براي مردم تفسير كرد و... همين طور در قرآن نازل شده است كه أطيعوا اللّه و أطيعوا الرسول و أوليالأمر منكم;(نسأ، 59) از خدا و رسولش و اوليالامر اطاعت كنيد. اين آيه دربارة علي و حسن و حسين: نازل شده و پيامبر9 فرمود: هر كه من مولاي اويم، پس علي مولاي اوست. ]يعني همان گونه كه تفسير جزئيات نماز، زكات و حج به پيامبر9 واگذار شده كه دستورهاي الهي را به مردم ابلاغ كنند، معرفي أوليالامر نيز به ايشان واگذار شده و پيامبر9 نيز آنها را به مردم معرفي كردند.[ سپس امامصادقساير آيات و رواياتي را كه در اين باره آمده فرموده است.(ر.ك: غايةالمرام، محدّث بحريني، ص 265، چاپ سنگي.)

يكي ديگر از حكمتهاي نيامدن نام عليو اهلبيت: در قرآن اين است كه در اين كتاب الهي، آياتي دربارة اهلبيت: نازل شده كه بسان تصريح به نام آنان و بهتر از تصريح است; مانند آية 55 سورة مائده كه ميفرمايد: وليّ و سرپرست شما تنها خداوند و پيامبرش و افراد مؤمن هستند. افراد مؤمني كه نماز برپاي داشته و در حال ركوع زكات ميدهند. دانشمندان شيعه و اهلسنت نقل كردهاند كه فقط حضرت عليدر حال ركوع انگشتر خود را به فقير داد.(ر.ك: پيام قرآن، آيتالله مكارم شيرازي، ج 9، ص 201 ـ 213، انتشارات مدرسة اميرالمؤمنين.) در نتيجه تفاوتي نداشت كه خداوند متعال بفرمايد: سرپرست شما خداوند و رسولش و حضرت عليهستند يا اينكه صفاتي را از آن حضرت نقل كند كه منحصر به فرد و تنها بر حضرت عليمنطبق باشد. و كسي كه به دنبال حقيقت باشد از هر دو گفتار يك مطلب را ميفهمد; با اين تفاوت كه اگر نام حضرت عليبه صراحت در قرآن ميآمد، به احتمال قريب به يقين نااهلان قرآن را تحريف كرده، به خاطر دشمني با آن حضرت و محو و حذف نام ايشان از قرآن، در قرآن دست ميبردند; چنانكه تا مدتي تدوين احاديث پيامبراكرمرا به همين منظور ممنوع كردند; ولي در صورتي كه با ذكر اوصاف گفته شود، ديگر افراد نااهل دست به تحريف آيات قرآن نزده و ولايت اميرمؤمنان علينيز براي حقيقتجويان روشن ميشود.

شيعه و اهلسنت متفقند كه پيامبر9 فرمود: من از ميان شما ميروم و دو چيز گرانبها در بين شما به يادگار ميگذارم كه اگر به آن دو متمسك شويد، هيچگاه گمراه نميشويد. كتاب خدا و اهلبيتم. خداوند دانا به من خبر داده كه اين دو هيچگاه از يكديگر جدا نميشوند تا در حوض كوثر بر من وارد شوند. تنها در غايةالمرام، ص 211 ـ 235، 82 منبع از اهلسنت و 39 منبع از شيعه آمده است كه اين حديث را نقل كردهاند. ولي عدّهاي چون عمربنخطاب در مريضي منجر به وفات پيامبر9 فرياد برآوردند كه كتاب خدا ما را كافي است و اجازه ندادند وصيت پيامبر9 نوشته شود; چون ميدانستند كه ميخواهد دربارة اهلبيتش وصيت كند.(اجتهاد در مقابل نص، سيدعبدالحسين شرفالدين، ترجمة علي دواني، ص 167 ـ 181، نشر كتابخانة بزرگ اسلامي.)

پس يقين بدانيد كه اگر حتي در يكصد آيه به صراحت نام حضرت عليميآمد، اين عدّه آن آيات را از قرآن حذف كرده، ميگفتند: بقية قرآن ما را كافي است و مردم نادان هم دم برنميآوردند; چنانكه به حضرت عليو حضرت زهرا3 آن همه آزار رساندند و مردم چيزي نگفتند. وانگهي خليفة اوّل و دوم كه صدها روايت از پيامبر9 را جمعآوري كرده و همه را سوزاندند.(ر.ك: اجتهاد در مقابل نص، همان، ص 156 ـ 162.) بعيد نبود كه جهت مطامع دنيايي خود، بسياري از آيات قرآن را نيز بسوزانند; افزون بر آنچه گذشت حكمتهاي ديگري نيز در نيامدن نام حضرت عليدر قرآن وجود دارد كه بيان همة آنها در اين مختصر نميگنجد.

در قرآن آياتي وجود دارد كه به گفته شيعه و سني درباره امامت، ولايت و عصمت امامان: نازل شده است; از آن جمله ميتوان به آيات زير اشاره كرد:

1. آيه اكمال دين: اين آيه شريف، در سوره مائده، آيه 3 آمده است و ميفرمايد: اليَومَ أكمَلتُ لَكُم دِينَكُم وَ أَتمَمتُ عَلَيكُم نِعمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الإسلـَمَ دِينًا...; امروز، دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گرداندم، و اسلام را براي شما ]به عنوان[ آييني برگزيدم.

منظور از روز، همان روز غديرخم است كه پيامبر اكرماميرمؤمنانرا به طور رسمي براي جانشيني خود تعيين كرد و در اين روز بود كه آيين اسلام به تكامل نهايي خود رسيد و نعمت خدا با تعيين رهبري شايسته، همچون عليبنابيطالببراي آيندة مردم تكامل يافت.(تفسيرنمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 4، ص 264 و 265، دارالكتب الاسلامية.)

2. آيه تبليغ: اين آيه، آيه 67 از سوره مائده است كه ميفرمايد: اي پيامبر! آنچه از جانب پروردگارت بر تو نازل شده، ابلاغ كن و اگر نكني، پيامش را نرساندهاي... خداوند متعال به پيامبر دستور ميدهد كه اين مسألة مهم (تعيين جانشيني براي پيامبر و سرنوشت آينده اسلام و مسلمانان) را به مردم ابلاغ كند.(ر.ك: تفسير نمونه، همان، ج 5، ص 4 ـ 23.)

3. آيه تطهير: اين آيه مبارك، در سوره احزاب (آيه 33) آمده است كه ميفرمايد: إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذهِبَ عَنكُمُ الرِّجسَ أَهلَالبَيتِ وَ يُطَهِّرَكُم تَطهِيرًا; حقيقتاً خداوند ميخواهد آلودگي را از شما خاندان ]پيامبر[ بزدايد و شما را پاك و پاكيزه گرداند.

اين آيه، درباره پنج تن آلعبا، يعني پيامبراكرمعلي، فاطمه، حسن و حسين: وارد شده و عصمت (معصوم بودن) اين پنج تن را ثابت ميكند و به آية تطهير معروف است.(ر.ك: الميزان، علامه طباطبايي;، ج 16، ص 311، مؤسسه اعلمي، بيروت.)

4. آيه ولايت: اين آيه در سوره مائده، آيه 55 آمده كه ميفرمايد: وليّ شما، تنها خدا و پيامبر او و كساني هستند كه ايمان آوردهاند; همان كسانيكه نماز را برپا ميدارند و در حال ركوع، زكات ميدهند. ابوذر غفاري; نقل ميكند كه روزي با رسولخدا9 در مسجد نماز ميخوانديم. نيازمندي به مسجد آمد و تقاضاي كمك كرد; اما كسي چيزي به او نداد. سائل گفت: خدايا! تو شاهد باش كه در مسجد رسول خدا كسي به من كمك نكرد; در همين حال، حضرت عليانگشتر خود را در حال ركوع به او داد. پيامبراكرم، متوجه اين مسأله شدند و فرمودند؟... خداوندا! من محمد پيامبر و برگزيدة تو هستم. سينة مرا گشاده كن و كارها را بر من آسان ساز. از خاندانم عليرا وزير من گردان تا به وسيله او، پشتم قوي و محكم گردد. هنوز دعاي پيامبر9 تمام نشده بود كه جبرييلاين آيه را بر پيامبر نازل كرد.(برگرفته از تفسير نمونه، همان، ج 4، ص 421 و 422.)

5. آيه اطعام: اين آيه، در سوره مبارك انسان، آيه 8 آمده است: وَ يُطعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَيَ حُبِّهِ مِسكِينًا وَ يَتِيمًا وَ أَسِيرًا و به ]پاس[ دوستي ]خدا[، بينوا و يتيم و اسير را خوراك ميدهند. شأن نزول اين آيه هم دربارة اهلبيت: است.(جهت اطلاع بيشتر ر.ك: تفسير نمونه، همان، ج 25، ص 343 و 344.)

6. آيه مباهله: اين آيه، در سورة آلعمران (آيه 61) آمده است. مفسران گفتهاند: اين آيه، دربارة هيأت نجراني و همراهان آنها نازل شده كه پيامبر، آنها را به مباهله دعوت كرد. آنها تا فرداي آن روز از حضرت مهلت خواستند و پس از مراجعه به شخصيتهاي نجران، اسقف (روحاني بزرگشان) به آنها گفت: شما فردا به محمد نگاه كنيد. اگر با فرزندان و خانوادهاش براي مباهله آمده بود، از مباهله با او بترسيد و اگر با يارانش آمد، با او مباهله كنيد. فرداي آن روز، پيامبر آمد، در حالي كه دست عليبنابيطالبرا گرفته و حسن و حسينپيش روي او راه ميرفتند و فاطمهپشت سرش بود. نصارا نيز بيرون آمدند; درحاليكه اسقف آنها پيشاپيش آنان قرار داشت. دربارة همراهان پيامبر سؤال كرد، به او گفتند: اين، پسر عمو و دامادش و محبوبترين خلق خدا نزد اوست و اين دو پسر، فرزندان دختر او از عليهستند و آن بانوي جوان، دخترش فاطمه، عزيزترين مردم نزد او و نزديكترين افراد به قلب اوست... . اسقف گفت: من مردي را ميبينم كه در مباهله با كمال جرأت اقدام ميكند و گمان ميكنم راستگو باشد كه در اين صورت، به خدا قسم، يك سال بيشتر بر ما نخواهد گذشت; درحاليكه در تمام دنيا، حتي يك نصراني هم وجود نداشته باشد كه آب بنوشد، و عرض كرد: اي ابوالقاسم! ما با تو مباهله نميكنيم; بلكه مصالحه مينماييم و پيامبر9 با آنها مصالحه كرد.(برگرفته از تفسير نمونه، همان، ج 2، ص 578 ـ 579 / جهت اطلاع بيشتر ر.ك: احقاقالحق، قاضي نورالله شوشتري; / پيام قرآن، آيتالله مكارم شيرازي و همكاران، ج 9، انتشارات مدرسه الامام اميرالمؤمنينـ غايةالمرام، مرحوم محدث بحريني; و....)

7. آية انذار: و أنذر عشيرتك الأقربين; (شعرأ، 214) نخست خويشان نزديك را (از خدا) بترسان. و حديث وصايت و خلافت كه پيامبر9 دربارة اين آيه فرمود: يا علي انت اخي و وصيي و وارثي; اي علي، تو برادر، وصي و وارث من هستي.(تاريخ طبري، محمدبنجرير الطبري، ج 2، ص 319، دارالمعارف.)

8. آية مودت: قُل لآ َّ أَسْ ?‹َلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلآالْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَيَ (شوري، 23) بگو من از شما اجر رسالت جز اين نخواهم كه مودّت و محبّت مرا در حق خويشاوندانم منظور داريد. درباره امام علي و فرزندان او: است.(مسند احمد، احمد حنبل، ج 1، ص 229،دار صادر، بيروت.)

9. آيه ليلة المبيت: آية 207 سورة بقره ومن الناس مَن يشري نَفسَه ابتغأَ مرضات الله...; بعضي از مردم، جان خود را به خاطر رضاي خدا ميفروشند. اين آيه، هنگامي كه پيغمبر9 از مشركان كناره گرفته بود و به سوي غار ميرفت، دربارة عليكه در بستر پيغمبر9 خوابيده بوده نازل شد.(جهت اطلاع بيشتر ر.ك: تفسير نمونه، ج 2، ص 77 و 78، همان / عليفي الكتاب والسنّة، حسين شاكري، ج 1 و 2، مؤسسة انصاريان، قم.)